มีข้อมูลที่ใกล้เคียงคือ

ศัพท์บาลี --->>กาย-->> คำแปล --->>๑ น.,ปุ. กาย แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.เอก. กาโย อ. กาย

ศัพท์บาลี --->>กาย-->> คำแปล --->>๒ ว.,อิต. (กถาย) ด้วยวาจาเป็นเครื่องกล่าว อะไร แจกเหมือน ย ศัพท์ ศัพท์เดิมเป็น กึ แปลง กึ เป็น ก ลง อา เครื่องหมายอิตถีลิงค์ ลง นา ตติยาวิภัตติ ฝ่ายเอกวจนะ แปลง อา กับ นา เป็น อาย สำเร็จรูปเป็น กาย (กถาย) ด้วยวาจาเป็น เครื่องกล่าว อะไร

ศัพท์บาลี --->>กายกมฺมาทีนิ-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. (กมฺมานิ) อ. กรรม ท. มี กายกรรมเป็นต้น แจกเหมือน อกฺขิ เป็นฉัฏฐีตุล ยาธิกรณพหุพพิหิสมาส วิ.ว่า กายกมฺมํ อาทิ เยสํ ตานิ กายกมฺมาทีนิ (กมฺมานิ)

ศัพท์บาลี --->>กายคตา-->> คำแปล --->>ว.,อิต. อันไปแล้วในกาย แจกเหมือน กญฺญา เช่น ป.เอก. กายคตา (สติ) อ. สติ อันไปแล้ว ในกาย เป็นสัตตมีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า กาเย คตา = กายคตา (สติ)

ศัพท์บาลี --->>กายนิสฺสิต-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. อันอาศัยแล้วซึ่งกาย แจก เหมือน กุล เช่น ป.เอก. กายนิสฺสิตํ (องฺคปฺปจฺจงฺคํ) อ. อวัยวะใหญ่และอวัยวยะน้อย อันอาศัยแล้วซึ่ง กาย เป็นทุติยาตัปปุริสสมาส วิ.ว่า กายํ นิสฺสิตํ = กายนิสฺสิตํ (องฺคปฺปจฺจงฺคํ)

ศัพท์บาลี --->>กายพนฺธน-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. เป็นเครื่องผูกซึ่งกาย แจก เหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. กายพนฺธนํ (วตฺถํ) ซึ่งผ้า เป็นเครื่องผูกซึ่งกาย เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า กายสฺส พนฺธนํ = กายพนฺธนํ (วตฺถุ)

ศัพท์บาลี --->>กายวจีมโนกมฺม-->> คำแปล --->>น.,นปุ. กายกรรมและวจีกรรม และมโนกรรม แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. กายวจีมโนกมฺมํ ซึ่งกายกรรมและวจีกรรมและ มโนกรรม เป็นสมาหารทวันทวสมาส วิ.ว่า กายกมฺมญฺจ วจีกมฺมญฺจ มโนกมฺมญฺจ = กายวจีมโนกมฺมํ [ลบ กมฺม ที่ กายกมฺม และ วจีกมฺม] หรือแปลว่า กรรมทางกายและวาจาและ ใจ เป็นตติยาตัปปุริสสมาส มีสมาหารทวันทวสมาส เป็นภายใน มีวิเคราะห์ตามลำดับ ดังนี้ ส.ทวัน.วิ. กาโย จ วโจ จ มโน จ = กายวจีมนํ ต.ตัป.วิ. กายวจีมนสา กมฺมํ = กายวจีมโนกมฺมํ

ศัพท์บาลี --->>กายวาจาทีหิ-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. (ทฺวาเรหิ) ทางทวาร ท. มีกาย และวาจาเป็นต้น แจกเหมือน อกฺขิ เป็นฉัฏฐี ตุลยาธิกรณพหุพพิหิสมาส มีอสมาหารทวันทว สมาส เป็นภายใน มีวิเคราะห์ตามลำดับ ดังนี้ อ.ทวัน.วิ. กาโย จ วาจา จ = กายวาจา ฉ.ตุล.วิ. กายวาจา อาทโย เยสํ ตานิ กายวาจาทีนิ (ทฺวารานิ)

ศัพท์บาลี --->>กายาทีหิ-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. (ทฺวาเรหิ) ทางทวาร ท. มีกาย เป็นต้น แจกเหมือน อกฺขิ เป็นฉัฏฐีตุลยาธิกรณ พหุพพิหิสมาส วิ.ว่า กาโย อาทิ เยสํ ตานิ กายาทีนิ (ทฺวารานิ)

ศัพท์บาลี --->>กายาลสิย-->> คำแปล --->>น.,นปุ. ความเป็นแห่งบุคคลผู้ เกียจคร้านทางกาย ลง ณิย ปัจจัยในภาวตัทธิต มีตติยาตัปปุริสสมาส เป็นภายใน มีวิเคราะห์ ตามลำดับ ดังนี้ ต.ตัป.วิ. กาเยน อลโส = กายาลโส (ปุคฺคโล) ณิย.ภาว.วิ. กายาลสสฺส (ปุคฺคลสฺส) ภาโว = กายาลสิยํ แจกเหมือน กุล เฉพาะฝ่ายเอกวจนะ

ศัพท์บาลี --->>กายเวยฺยาวฏิก-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. อันประกอบแล้วด้วยการ ขวนขวายด้วยกาย แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. กายเวยฺยาวฏิกํ (กมฺมํ) ซึ่งกรรมอันประกอบแล้ว ด้วยการขวนขวายด้วยกาย ลง ณิก ปัจจัย ใน ตรตฺยาทิตัทธิต มีตติยาตัปปุริสสมาส เป็นภายใน มีวิเคราะห์ตามลำดับ ดังนี้ ต.ตัป.วิ. กาเยน เวยฺยาวโฏ = กายเวยฺยาวโฏ ณิก.ตรตฺยา.วิ. กายเวยฺยาวเฏน นิยุตฺตํ = กายเวยฺยาวฏิกํ (กมฺมํ)


คำศัทพ์