ศัพท์บาลี --->>สมฺมา-->> คำแปล --->>นิ. โดยชอบ เช่น เถรํ สมฺมา ปฏิชคฺคิตฺวา = ปฏิบัติแล้ว ซึ่งพระเถระ โดยชอบ [ธ.๑: จกฺขุปาล- หน้า ๑๔]

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาทิฏฺิก-->> คำแปล --->>ว. ผู้มีความเห็นชอบ ปุ. แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.พหุ. สมฺมาทิฏฺิกา (ชนา) อ. ชน ท. ผู้มีความเห็นชอบ ลง อิก ปัจจัยในตทัสสัตถิตัทธิต วิ.ว่า สมฺมาทิฏฺิ เตสํ อตฺถีติ สมฺมาทิฏฺิกา (ชนา) [ลบ อิ ที่ ิ]

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาน-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ความนับถือ, ความยกย่อง แจกเหมือน ปุริส เช่น ทุ.เอก. สมฺมานํ ซึ่งความนับถือ, ซึ่งความยกย่อง

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาปณิหิต-->> คำแปล --->>ก. อัน…ตั้งไว้แล้วโดยชอบ สมฺมา + ป + นิ บทหน้า + ธา ธาตุ ในความทรงไว้ + ต ปัจจัย แปลง น ที่ นิ เป็น ณ แปลง ธา เป็น ห ลง อิ อาคม ได้รูปเป็น สมฺมาปณิหิต ดู อกต

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาสงฺกปฺปโคจร-->> คำแปล --->>ว. มีความดำริชอบเป็นอารมณ์ แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.พหุ. สมฺมา- สงฺกปฺปโคจรา (ชนา) อ. ชน ท. ผู้มีความดำริชอบ เป็นอารมณ์ เป็นฉัฏฐีตุลยาธิกรณพหุพพิหิ สมาส วิ.ว่า สมฺมาสงฺกปฺโป โคจโร เยสํ เต สมฺมาสงฺกปฺปโคจรา (ชนา)

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาสมฺพุทฺธ-->> คำแปล --->>๑ น.,ปุ. พระสัมมาสัมพุทธเจ้า แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.เอก. สมฺมาสมฺพุทฺโธ อ. พระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาสมฺพุทฺธ-->> คำแปล --->>๒ ว.,ปุ. ผู้ตรัสรู้แล้วเองโดยชอบ แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.เอก. สมฺมาสมฺพุทฺโธ (ภควา) อ. พระผู้มีพระภาคเจ้า ผู้ตรัสรู้แล้วเองโดยชอบ มาจาก สมฺมา + สํ บทหน้า + พุธ ธาตุ ในความตรัสรู้ + ต ปัจจัย แปลงนิคคหิตเป็น มฺ เพราะ พ อยู่หลัง แปลง ต เป็น ทฺธ ลบ ธ ที่สุด ธาตุ ได้รูปเป็น สมฺมาสมฺพุทฺธ

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาสมฺพุทฺธสาวก-->> คำแปล --->>น.,ปุ.สาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แจกเหมือน ปุริส เช่น ป.เอก. สมฺมาสมฺพุทฺธสาวโก อ. สาวกของพระสัมมา สัมพุทธเจ้า เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส สาวโก = สมฺมาสมฺพุทฺธสาวโก

ศัพท์บาลี --->>สมฺมาสมฺพุทฺธสาวิกา-->> คำแปล --->>น.,อิต. สาวิกาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แจกเหมือน กญฺญา สมฺมา- สมฺพุทฺธสาวิกา อ. สาวิกาของพระสัมมา สัมพุทธเจ้า เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า สมฺมา-สมฺพุทฺธสฺส สาวิกา = สมฺมาสมฺพุทฺธสาวิกา