ศัพท์บาลี --->>ยาว-->> คำแปล --->>นิ. เพียงใด, เพียงไร เป็นนิบาตบอกปริจเฉท เช่น สตฺถา ยาว อรหตฺตา กมฺมฏฺานํ กเถสิ = อ. พระศาสดา ตรัสบอกแล้ว ซึ่งพระกรรมฐาน เพียงไร แต่พระอรหัต [ธ. ๑: จกฺขุปาล- หน้า ๗]

ศัพท์บาลี --->>ยาวชีวํ-->> คำแปล --->>น.,นปุ. สิ้นกาลกำหนดเพียงไรแห่งชีวิต เป็นนิปาตปุพพกะ อัพยยีภาวสมาส วิ.ว่า ชีวสฺส ยตฺตโก ปริจฺเฉโท = ยาวชีวํ แจกเหมือน กุล เฉพาะฝ่ายเอก.

ศัพท์บาลี --->>ยาวตติยํ-->> คำแปล --->>น.,นปุ. เพียงไรแต่วาระที่สาม, สิ้นกาล กำหนดเพียงไรแต่วาระที่สาม เป็นนิปาต ปุพพกะ อัพยยีภาวสมาส วิ.ว่า ตติยสฺมา (วารสฺมา) ยตฺตโก ปริจฺเฉโท = ยาวตติยํ แจก เหมือน กุล เฉพาะฝ่ายเอก.

ศัพท์บาลี --->>ยาวตายุกํ-->> คำแปล --->>น.,นปุ. สิ้นกาลกำหนดเพียงไรแห่งอายุ เป็นนิปาตปุพพกะ อัพยยีภาวสมาส วิ.ว่า วิ.ว่า อายุโน ยตฺตโก ปริจฺเฉโท = ยาวตายุกํ กำหนด เพียงไร แห่งอายุ ชื่อว่ากาลกำหนด เพียงไรแห่งอายุ [บทสมาส ลง ก สกัด] บทว่า ยาวตายุกํ ตัดเป็น ยาว – อายุกํ สระอยู่หลัง ลง ต อาคม ต่อเป็น ยาวตายุกํ

ศัพท์บาลี --->>ยาวติกา-->> คำแปล --->>ว.,อิต. (ภูมิ) อ. ภาคพื้น อันมีประมาณเพียงใด [ธ. ๓ : วิสาขาวตฺถุ หน้า ๔๖] แจกเหมือน กญฺญา

ศัพท์บาลี --->>ยาวทตฺถํ-->> คำแปล --->>น.,นปุ. ตามความต้องการ, เพียงไรแต่ความต้องการ เป็นนิปาตปุพพกะ อัพยยีภาวสมาส แปลว่า “ตามความต้องการ” วิ.ว่า อตฺถสฺส ปฏิปาฏิ = ยาวทตฺถํ ลำดับ แห่งความต้องการ ชื่อว่าตามความต้องการ แปลว่า “เพียงไรแต่ความต้องการ” วิ.ว่า อตฺถสฺมา ยตฺตโก ปริจฺเฉโท = ยาวทตฺถํ กำหนด เพียงไร แต่ความต้องการ ชื่อว่าเพียงไรแต่ความต้องการ บทว่า ยาวทตฺถํ ตัดเป็น ยาว - อตฺถํ สระอยู่หลัง ลง ท อาคม ต่อเป็น ยาวทตฺถํ

ศัพท์บาลี --->>ยาวมหนฺต-->> คำแปล --->>ว. ใหญ่เพียงใด นปุ. แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. ยาวมหนฺตํ (จกฺกยุคํ) ซึ่งคู่แห่งล้อ อันใหญ่เพียงใด