ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขา-->> คำแปล --->>๑ น.,อิต. ภิกษา แจกเหมือน กญฺญา เช่น ป.เอก. ภิกฺขา อ. ภิกษา

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขา-->> คำแปล --->>๒ น.,อิต. อัน (การ) ขอ แจกเหมือน กญฺญา เช่น จ.เอก. ภิกฺขาย เพื่ออันขอ คำว่า ภิกฺขา มาจาก ภิกฺข ธาตุ ในความขอ + อ ปัจจัย ได้รูปเป็น ภิกฺข อิต. ลง อา เครื่องหมายอิต. ได้รูปเป็น ภิกฺขา แปลว่า การขอ เป็นภาวรูป ภาวสาธนะ วิ.ว่า ภิกฺขนํ = ภิกฺขา

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขาจาร-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. (ที่) เป็นที่เที่ยวไปเพื่อภิกษา แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. ภิกฺขาจารํ (านํ) ซึ่งที่ เป็นที่เที่ยวไปเพื่อภิกษา คำว่า ภิกฺขาจาร มาจาก ภิกฺขา บทหน้า + จร ธาตุ ในความเที่ยวไป + ณ ปัจจัย ด้วยอำนาจ ณ ปัจจัย ทีฆะ อ ต้นธาตุเป็น อา ลบ ณ ได้รูปเป็น ภิกฺขาจาร แปลว่า เป็นที่เที่ยวไปเพื่อภิกษา เป็นกัตตุรูป อธิกรณสาธนะ วิ.ว่า ภิกฺขาย จรติ เอตฺถาติ ภิกฺขาจารํ (านํ) ภิกษุ ย่อมเที่ยวไป เพื่อภิกษา ในที่นั่น เหตุนั้น ที่นั่น ชื่อว่า ภิกฺขาจารํๆ เป็นที่เที่ยวไปเพื่อภิกษา

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขาจารกาโล-->> คำแปล --->>น.,ปุ. อ. กาลเป็นที่เที่ยวไปเพื่อ ภิกษา แจกเหมือน ปุริส เป็นวิเสสนบุพพบท กัมมธารยสมาส มี ณ ปัจจัย กัตตุรูป กัตตุสาธนะ เป็นภายใน มีวิเคราะห์ตามลำดับดังนี้ ณ.กัต. อธิ.วิ. ภิกฺขาย จรติ เอตฺถาติ ภิกฺขาจาโร (กาโล) วิ.บุพ.กัม.วิ. ภิกฺขาจาโร กาโล = ภิกฺขาจารกาโล คำว่า ภิกฺขาจาร ในคำว่า ภิกฺขาจารกาโล มาจาก ภิกฺขา บทหน้า จร ธาตุ ในความ เที่ยวไป + ณ ปัจจัย ด้วยอำนาจ ณ ปัจจัย ทีฆะ อ ต้นธาตุเป็น อา ลบ ณ ได้รูปเป็น ภิกฺขาจาร แปลว่า เป็นที่เที่ยวไปเพื่อภิกษา

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขาจารเวลา-->> คำแปล --->>น.,อิต. อ. เวลาเป็นที่เที่ยวไปเพื่อ ภิกษา แจกเหมือน กญฺญา เป็นวิเสสนบุพพบท กัมมธารยสมาส มี ณ ปัจจัย กัตตุรูป ก้ตตุสาธนะ เป็นภายใน มีวิเคราะห์ตามลำดับ ดังนี้ ณ.กัต. อธิ.วิ. ภิกฺขาย จรติ เอตฺถาติ ภิกฺขาจารา (เวลา) วิ.บุพ.กัม.วิ ภิกฺขาจารา เวลา = ภิกฺขาจารเวลา คำว่า ภิกฺขาจาร ในคำว่า ภิกฺขาจารเวลา มาจาก ภิกฺขา บทหน้า + จร ธาตุ ในความเที่ยวไป + ณ ปัจจัย ด้วยอำนาจ ณ ปัจจัย ทีฆะ อ คันธาตุ เป็น อา ลบ ณ ได้รูป เป็น ภิกฺขาจาร แปลว่า เป็นที่เที่ยวไปเพื่อ ภิกษา

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขามตฺต-->> คำแปล --->>ว.,นปุ. (วัตถุ) สักว่าภิกษา แจกเหมือน กุล เช่น ป.เอก. ภิกฺขามตฺตํ (วตฺถุ) อ. วัตถุ สักว่าภิกษา เป็นสัมภาวนบุพพบท กัมมธารยสมาส วิ.ว่า ภิกฺขา อิติ มตฺตํ = ภิกฺขามตฺตํ (วตฺถุ)

ศัพท์บาลี --->>ภิกฺขาหาร-->> คำแปล --->>น.,ปุ. อาหารคือภิกษา แจกเหมือน ปุริส เช่น ทุ.เอก. ภิกฺขาหารํ ซึ่งอาหารคือภิกษา เป็นอวธารณบุพพบท กัมมธารยสมาส วิ.ว่า ภิกฺขา เอว อาหาโร = ภิกฺขาหาโร