ศัพท์บาลี --->>คต-->> คำแปล --->>๑ ก. ไปแล้ว, ถึงแล้ว คม ธาตุ ในความไป, ความถึง + ต ปัจจัย ลบ ม ที่สุดธาตุ ได้รูปเป็น คต ดู อกิลนฺต

ศัพท์บาลี --->>คต-->> คำแปล --->>๒ น.,นปุ. การไป แจกเหมือน กุล เช่น คตํ อ. การไป มาจาก คม ธาตุ ในความไป + ต ปัจจัย ในนามกิตก์ (นอกแบบ) ลบ ม ที่สุดธาตุ ได้รูป เป็น คต แปลว่า การไป เป็นภาวรูป ภาวสาธนะ วิ.ว่า คมนํ = คตํ

ศัพท์บาลี --->>คตการณ-->> คำแปล --->>น.,นปุ. เหตุแห่ง…ไปแล้ว แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. คตการณํ ซึ่งเหตุแห่ง…ไปแล้ว เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า คตสฺส การณํ = คตการณํ

ศัพท์บาลี --->>คตกาล-->> คำแปล --->>น.,ปุ. กาลแห่ง…ถึงแล้ว, กาลแห่ง… ไปแล้ว แจกเหมือน ปุริส เช่น ส.เอก. คตกาเล ในกาลแห่ง…ถึงแล้ว, ในกาลแห่ง…ไปแล้ว เป็น ฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า คตสฺส กาโล = คตกาโล

ศัพท์บาลี --->>คตคตฏฺาน-->> คำแปล --->>น.,นปุ. ที่แห่ง…ทั้งไปแล้วทั้งไปแล้ว แจกเหมือน กุล เช่น ส.เอก. คตคตฏฺาเน ในที่ แห่ง…ทั้งไปแล้วทั้งไปแล้ว เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส มีวิเสสโนภยบท กัมมธารยสมาส เป็นภายใน มี วิเคราะห์ตามลำดับ ดังนี้ วิ.โนภย.กัม.วิ. คโต จ คโต จ = คตคโต (ปุคฺคโล) บุคคล ไปแล้วด้วย ไปแล้วด้วย ชื่อว่าทั้งไปแล้วทั้งไปแล้ว ฉ.ตัป.วิ. คตคตสฺส านํ = คตคตฏฺานํ [ซ้อน ฏฺ]

ศัพท์บาลี --->>คตฏฺาน-->> คำแปล --->>น.,นปุ. ที่แห่ง…ไปแล้ว ดู คตการณ

ศัพท์บาลี --->>คตตฺต-->> คำแปล --->>น.,นปุ. ความที่แห่ง…เป็นผู้ไปแล้ว ลง ตฺต ปัจจัยในภาวตัทธิต แจกเหมือน กุล เฉพาะฝ่ายเอกวจนะ เช่น ปญฺ.เอก. คตตฺตา เพราะความที่แห่ง…เป็นผู้ไปแล้ว วิ.ว่า คตสฺส ภาโว = คตตฺตํ

ศัพท์บาลี --->>คตทหร-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ภิกษุหนุ่มผู้ไปแล้ว แจกเหมือน ปุริส เช่น จ.เอก. คตทหรสฺส แก่ภิกษุหนุ่มผู้ไป แล้ว เป็นวิเสสนบุพพบท กัมมธารยสมาส วิ.ว่า คโต ทหโร = คตทหโร

ศัพท์บาลี --->>คตทิวส-->> คำแปล --->>น.,ปุ.,นปุ. วันแห่ง…ไปแล้ว ดู คตกาล

ศัพท์บาลี --->>คตทฺธิโน-->> คำแปล --->>ว.,ปุ. (ปุคฺคลสฺส) แก่บุคคล ผู้มีทางไกล อันถึงแล้ว ลง อี ปัจจัย ในตทัสสัตถิตัทธิต วิ.ว่า คตทฺธา อสฺส อตฺถีติ คตทฺธี (ปุคฺคโล) ทางไกล อันถึงแล้ว ของบุคคลนั้น มีอยู่ เหตุนั้น บุคคลนั้น ชื่อว่า คตทฺธีๆ ผู้มีทางไกลอันถึงแล้ว

ศัพท์บาลี --->>คตปุพฺพ-->> คำแปล --->>ว. ไปแล้วในก่อน (เคยไปแล้ว) ปุ. แจก เหมือน ปุริส เช่น ป.พหุ. คตปุพฺพา (ชนา) อ. ชน ท. ไปแล้วในก่อน (เคยไปแล้ว) เป็น สัตตมีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า ปุพฺเพ คตา = คตปุพฺพา (ชนา)

ศัพท์บาลี --->>คตปุริส-->> คำแปล --->>น.,ปุ. บุรุษผู้ไปแล้ว ดู คตทหร

ศัพท์บาลี --->>คตปฺปจฺจย-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ปัจจัยแห่ง…ไปแล้ว ดู คตกาล

ศัพท์บาลี --->>คตภาว-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ความที่แห่ง…เป็นผู้ไปแล้ว แจก เหมือน ปุริส เช่น ทุ.เอก. คตภาวํ ซึ่งความที่แห่ง.. เป็นผู้ไปแล้ว เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า คตสฺส ภาโว = คตภาโว

ศัพท์บาลี --->>คตภิกฺขุ-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ภิกษุผู้ไปแล้ว ดู คตทหร

ศัพท์บาลี --->>คตมคฺค-->> คำแปล --->>น.,ปุ. หนทางแห่ง…ไปแล้ว ดู คตกาล

ศัพท์บาลี --->>คติ-->> คำแปล --->>๑ น.,อิต. คติ แจกเหมือน รตฺติ เช่น ป.เอก. คติ อ. คติ

ศัพท์บาลี --->>คติ-->> คำแปล --->>๒ ว. เป็นที่ไป นปุ. แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. คตึ (านํ) ซึ่งที่ เป็นที่ไป มาจาก คม ธาตุ ในความ ไป + ติ ปัจจัย ลบ ม ที่สุดธาตุ ได้รูปเป็น คติ แปลว่า เป็นที่ไป เป็นกัตตรูป อธิกรณสาธนะ วิ.ว่า คจฺฉติ เอตฺถาติ คติ (านํ) เขา ย่อมไป ในที่นั่น เหตุนั้น ที่นั่น ชื่อว่า คติๆ เป็นที่ไป

ศัพท์บาลี --->>คตฺต-->> คำแปล --->>น.,ปุ. ตัว แจกเหมือน กุล เช่น ป.เอก. คตฺตํ อ. ตัว

ศัพท์บาลี --->>คตฺตสมฺพาหน-->> คำแปล --->>น.,นปุ. การนวดซึ่งตัว แจกเหมือน กุล เช่น ทุ.เอก. คตฺตสมฺพาหนํ ซึ่งการนวดซึ่งตัว เป็นฉัฏฐีตัปปุริสสมาส วิ.ว่า คตฺตสฺส สมฺพาหนํ = คตฺตสมฺพาหนํ


คำศัทพ์